Gdy słyszysz "melatonina", myślisz "dobry sen". Melatonina, czyli (N-acetylo-5metoksytryptamina) jest hormonem wytwarzanym w organizmach istot żywych, który odpowiada za regulację cyklu dobowego, a u zwierząt również cyklu płodowego. Najnowsze badania ujawniają jednak, że melatonina odpowiada za szereg innych, równie ważnych funkcji. Hormon snu wytwarzany jest głównie w szyszynce, w odpowiedzi na natężenie światła widzialnego przez źrenice, ale również w ogromnym stopniu w jelitach, nerkach, wątrobie oraz łożysku. Żadne badania nie wykazały jakiegokolwiek negatywnego skutku zbyt wysokiego poziomu melatoniny we krwi, jednak jej niedobór wpływa przede wszystkim na nowotworzenie komórek ciała. Myszy, które były wystawiane przez 24 godziny na dobę na światło dzienne, wykazały w krótkim czasie tendencję do powstawania guzów i nowotworów. Ponadto udowodniono, że melatonina:
Melatonina oprócz regulacji snu pełni ważne właściwości antyoksydacyjne. Uważa się, że jej moc zwiększania działania enzymów antyoksydacyjnych jest porównywalna, a nawet skuteczniejsza niż działanie kwasu askorbinowego, czy witaminy E. Onkostatyczne działanie melatoniny wiąże się z pobieraniem przez komórki kwasów tłuszczowych, a w szczególności kwasu linolowego, co uniemożliwia tworzenie się metabolitu kwasu linolowego — kwasu 13-hydroksyoktadekadienowego, substancji będącej mitogenem (substancją aktywującą nowotworzenie komórek). Melatonina endogenna powstaje w warunkach całkowitej ciemności, ale jest syntetyzowana z tryptofanu - aminokwasu dostarczanego z zewnątrz.
Tryptofan to bardzo ważny aminokwas biorący udział nie tylko w wytwarzaniu melatoniny (proces te nazywamy metylacją), ale również innych związków odpowiadających za zachowanie zdrowia, m. in serotoniny, endorfiny, noradrenaliny, niacyny (witaminy PP mającej wpływ na prawidłowe działanie układu nerwowego), rodopsyny (odpowiadającej za widzenie po zmroku); bierze udział w prawidłowym metabolizmie węglowodanów oraz procesach rozmnażania. Tryptofan znajdziemy w pestkach dyni, soi, tuńczyku, piersi z kurczaka oraz w grzybach leśnych.
W naturze znajdziemy również samą melatoninę, a najwięcej tego składnika posiadają owoce tropikalne takie jak ananasy, wiśnie oraz banany, a także pomidory. Kolejny dowód na mądrość i prostotę przyrody, która ukryła melatoninę w roślinach występujących na najbardziej doświetlonych przez słońce strefach kuli ziemskiej.
Melatonina to hormon aktywowany w szyszynce w momencie braku światła słonecznego. Działa antagonistycznie do seratoniny, która wytwarza się w szyszynce rano, gdy otwieramy oczy i to ona "napędza" nasze fale mózgowe do aktywnego spędzenia dnia. Zwykle w dzień nasz umysł działa na falach beta, są to fale o bardzo wysokiej częstotliwości - ich obecność wykazuje stan "gotowy do walki" napędzany hormonem stresu, niestety większość ludzi w świecie tzw. zachodnim na co dzień funkcjonuje właśnie na tej energii. Fale alfa określają nasz stan jako bardziej "wyluzowany" ale nadal czujny i zorientowany na czynniki zewnętrzne. Wieczorem, gdy robimy się zmęczeni, senni i mniej skłonni do analizowania, mózg przechodzi powoli w fale theta, oraz dalej delta- fale o niższej częstotliwości. Czym niższa częstotliwość fal, tym nasz mózg jest bardziej zainteresowany światem wewnętrznym niż zewnętrznym.
Na pewno wiesz jak trudno jest o dobry sen, gdy jesteśmy zestresowani. Wiele z nas cierpi na chroniczną bezsenność, której przyczyną jest zaburzone wydzielanie melatoniny. Wiemy już obecnie, że nadaktywność nadnerczy, czyli wytwarzanie zbyt dużej ilości kortyzolu (hormonu stresu) wpływa na spadek ilości wytwarzanej melatoniny. Obniżając poziom kortyzolu, naturalnie zwiększymy poziom melatoniny. Permanentny stres nie pozwala nam nam w pełni regenerujący sen, wytrącając tym samym organizm z naturalnej homeostazy
Śpij dobrze, na zdrowie!
Copyright © Klaudia Listwon 2021